İş Kazası ve Meslek Hastalıkları

```html

İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: Sorumluluk İlkeleri ve Yargıtay Uygulamaları

Etiketler: İş kazası, meslek hastalığı, sorumluluk, Yargıtay, iş hukuku, tazminat, 5510 sayılı Kanun, 6331 sayılı Kanun, Türk Borçlar Kanunu

Özet: Bu blog yazısı, Türkiye Barolar Birliği Eğitim Merkezi'nin düzenlediği online bir eğitim serisinin iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla ilgili bölümünü özetlemektedir. Sayın Bektaş Kar'ın sunumunda, iş kazası ve meslek hastalıklarından doğan uyuşmazlıklarda sorumluluk ilkeleri, Yargıtay uygulamaları ve ilgili kanun maddeleri detaylı olarak ele alınmıştır. Özellikle sorumluluk çeşitleri (haksız fiil, sözleşmeden kaynaklanan, kanundan kaynaklanan), kusursuz sorumluluk, zarar unsuru, ehliyet bağını kesen sebepler, iş kazası ve meslek hastalığı tanımları, tazminat hesaplamaları, zaman aşımı ve rücu davaları gibi konular incelenmiştir. Sunum, Yargıtay kararlarına ve ilgili mevzuata atıf yaparak, pratik örneklerle zenginleştirilmiştir. Ayrıca, katılımcıların soruları yanıtlanarak, konunun daha iyi anlaşılması sağlanmıştır.

```

“`html





İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu



İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: Müvekkillerimiz İçin Kapsamlı Rehber

Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, iş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda müvekkillerimizi bilgilendirmek amacıyla bu kapsamlı makaleyi hazırladık. Antalya Avukat Ayşenur Kocabaş ve Avukat Sena Demircan liderliğinde, iş hukuku alanındaki derin bilgi birikimimizi ve deneyimlerimizi sizlerle paylaşıyoruz. Amacımız, iş hayatında karşılaşabileceğiniz riskleri anlamanıza ve haklarınızı korumanıza yardımcı olmaktır.

İş Kazası Nedir?

İş kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesinde tanımlanmıştır. Temel olarak, sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada veya işin yürütümü nedeniyle maruz kaldığı, sigortalıyı bedenen veya ruhen zarara uğratan olaylardır.

  • İş Yerinde Meydana Gelen Kazalar: Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada, işiyle ilgili olsun ya da olmasın yaşadığı kazalar.
  • İş Yürütümü Sırasında Meydana Gelen Kazalar: İşveren tarafından yürütülen bir iş nedeniyle iş yeri dışında gerçekleşen kazalar.
  • Görevle Başka Yere Gönderilme Durumu: İşçinin işveren tarafından görevlendirildiği başka bir yerde geçirdiği kazalar.
  • Emziren Kadın Sigortalının Durumu: Emzirme izni sırasında veya işveren tarafından sağlanan araçla işe gidiş geliş sırasında meydana gelen kazalar da iş kazası olarak değerlendirilir.

İş Kazasının Unsurları

Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için bazı unsurların bir araya gelmesi gerekir:

  • Kişi Unsuru: İş sözleşmesi ile çalışanlar (4/a), bağımsız çalışanlar (4/b) ve stajyerler gibi sigortalı sayılan kişiler.
  • Kaza ve Zarar Görme Unsuru: Meydana gelen olayın, sigortalının bedensel veya ruhsal bütünlüğüne zarar vermesi.
  • Olay Unsuru: Kazanın, iş yeri sınırları içinde veya işin yürütümü nedeniyle gerçekleşmiş olması.
  • İlliyet Bağı: Kaza ile sigortalının gördüğü zarar arasında uygun bir neden-sonuç ilişkisinin bulunması.

Meslek Hastalığı Nedir?

Meslek hastalığı, 5510 sayılı Kanun’un 14. maddesinde, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleri olarak tanımlanır.

  • Tekrarlanan Sebepler: Aynı işin sürekli olarak yapılması sonucu ortaya çıkan hastalıklar.
  • İşin Yürütüm Şartları: İş yerinin koşulları nedeniyle yavaş yavaş gelişen sağlık sorunları.
  • Rapor Zorunluluğu: Meslek hastalığının tespiti için, yetkili sağlık hizmet sunucuları tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu gereklidir.

Meslek Hastalığının Unsurları

Meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki unsurlar aranır:

  • Kişi Unsuru: Sigortalı çalışanlar.
  • Zarar Unsuru: Hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hali.
  • İlliyet Bağı: Hastalığın, işin niteliği veya çalışma koşulları nedeniyle ortaya çıkması.
  • Rapor Unsuru: Meslek hastalığının, yetkili sağlık kuruluşları tarafından düzenlenen raporla belgelenmesi.

İşverenin Sorumlulukları

İşverenlerin iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek adına yasal yükümlülükleri bulunmaktadır:

  • Gözetme ve Koruma Yükümlülüğü: İşçinin sağlığını ve güvenliğini korumak.
  • İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirleri: İş yerinde riskleri en aza indirmek.
  • Eğitim ve Bilgilendirme: İşçileri sağlık ve güvenlik konularında eğitmek.
  • İş Yerini Örgütleme: İş sağlığı ve güvenliği kurulları oluşturmak.
  • İş Yeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı İstihdamı: Gerekli uzmanları iş yerinde bulundurmak.
  • Sosyal Güvenlik Kurumu’na Bildirim: Sigortalıları kuruma bildirmek, prim ödemelerini yapmak ve sağlık yardımlarını sağlamak.

İşveren Sorumluluğunun Hukuki Dayanakları

İşverenin sorumluluğu, hem iş sözleşmesinden hem de haksız fiil hükümlerinden kaynaklanır:

  • Sözleşmeden Doğan Sorumluluk: Türk Borçlar Kanunu madde 417, işverenin işçiyi koruma yükümlülüğünü düzenler. Bu yükümlülüğün ihlali durumunda işveren tazminatla sorumlu tutulabilir.
  • Haksız Fiilden Doğan Sorumluluk: İş kazası veya meslek hastalığı aynı zamanda haksız fiil olarak değerlendirilebilir. Bu durumda Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümleri de uygulanır.

Tazminat Haklarınız

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu zarar gören işçilerin veya vefatı halinde mirasçılarının tazminat hakları bulunmaktadır:

  • Maddi Tazminat:
    • Tedavi giderleri
    • Çalışma gücünün azalması veya yitirilmesi
    • Kazanç kaybı
    • Ekonomik geleceğin sarsılması
    • Ölüm halinde defin masrafları ve destekten yoksun kalma tazminatı
  • Manevi Tazminat: İşçinin kişilik haklarının ihlali durumunda talep edilebilen tazminattır.

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı

İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen işçinin, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin (eş, çocuk, anne, baba gibi) talep edebileceği tazminattır. Destek ilişkisinin varlığı ve ölüm nedeniyle bu desteğin ortadan kalkması esastır.

Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları

İşçinin işverenin sağladığı araç ile işe gitmek için beklediği sırada bir kazaya uğraması durumunda bu durum işe gidiş kapsamında değerlendirilir mi?
Evet, eğer o güzergah işveren tarafından belirlenmişse ve o güzergahta işveren servisi alacaksa, bu iş kazası olarak kabul edilir. Ancak işveren tarafından belirlenen güzergahın dışına çıkılması durumunda bu durum tartışmalı hale gelir.
Bağlı çalışan avukatların icra sırasında yaralanması iş kazası sayılır mı?
Evet, eğer avukat bir işverene bağlı olarak çalışıyorsa ve bu işi yaparken yaralanıyorsa, bu bir iş kazası olarak değerlendirilebilir. Ancak bu, işverenin kusurlu olup olmadığı ayrı bir konudur.
Merkezi Türkiye’de bulunan bir firmanın işçisini yurt dışına götürmesi ve iş kazası yaşanması halinde iş kazasının tespiti noktasında ne gibi bir problem yaşanır?
Eğer işçi sürekli olarak yurt dışına gönderilmişse, 5510 sayılı yasa kapsamında sigortalı sayılmayabileceğinden iş kazası olarak değerlendirilmemesi gibi bir durum ortaya çıkabilir. Ancak bu konuda yargıtayın farklı kararları bulunmaktadır. Kişisel görüşümüz, bu durumların Sosyal Güvenlik Hakkı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğidir.
Meslek hastalığı için alınan kurum sağlık raporuna itiraz mümkün müdür?
Evet, itiraz mümkündür. Öncelikle Bölge Hastanesi’nde rapor alınır, itiraz halinde Yüksek Sağlık Kurulu’na başvurulur. Yüksek Sağlık Kurulu raporu bağlayıcıdır, ancak taraflar itiraz edebilir. İtiraz durumunda adli tıp üçüncü ihtisas kurulu sürece dahil olur.
Pandemi nedeniyle veya evden çalışma halinde oluşacak kazaların ayrımı var mıdır?
Evden çalışma sırasında meydana gelen kazaların iş kazası sayılıp sayılmayacağı tartışmalıdır. Ancak işin yönetimi ve yürütümü ile ilgili bir kaza ise, iş kazası olarak değerlendirilmesi gerektiği düşüncesindeyiz.
İşverene ait araçta iş dönüşünde alkollü bir kişi tarafından kazaya neden olunması durumunda işverenin sorumluluğu nedir?
Eğer işverenin kusuru yoksa ve üçüncü kişinin kusuru ağır ise, işverenin tazminat veya rücu davasında sorumluluğu ortadan kalkar. Ancak işverenin kusuru varsa, kusuru oranında sorumlu olur.
İş yerinde husumetlisi tarafından öldürülen kişi iş kazasına uğramış sayılır mı?
Evet, iş yerinde yaşanan bu tür bir durum iş kazası olarak kabul edilir. İşverenin kusuru olup olmadığı ise ayrı bir değerlendirme konusudur.
Termik santral gibi tehlikeli işyerlerinde kısa sürede ortaya çıkan kanser hastalığı meslek hastalığı sayılabilir mi?
Evet, eğer uzman raporları ile iş yerindeki risk faktörlerinin kansere neden olduğu tespit edilirse, bu durum meslek hastalığı olarak kabul edilebilir.
İş yerinde işitme kaybı yaşayan işçi, meslek hastalığı kapsamında tazminat talep edebilir mi?
Evet, eğer iş yerindeki gürültüden dolayı işitme kaybı yaşanıyorsa ve bu durum uzman raporları ile tespit edilirse, meslek hastalığı kapsamında tazminat talep edilebilir.
İş kazası ve trafik kazası aynı anda yaşanırsa, nasıl bir yol izlenir?
Bu gibi durumlarda iş kazası nitelendirmesi daha ağır basar. İş mahkemeleri özel görevli mahkemeler olduğundan, uyuşmazlık iş mahkemelerinde görülür.
Zorunlu mali sorumluluk sigortası (ZMSS) kapsamında ödenen tazminat, SGK tarafından ödenen peşin sermaye değerinden mahsup edilir mi?
Bu durum, sigorta türüne göre değişir. Eğer koltuk sigortası gibi özel bir sigorta ise mahsup edilmemesi gerekir.

Sonuç

İş kazaları ve meslek hastalıkları, çalışanların sağlığını ve hayatını tehdit eden ciddi sorunlardır. Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, müvekkillerimizin haklarını korumak ve bu tür durumlarla karşılaştıklarında onlara destek olmak için buradayız. Antalya Avukat Ayşenur Kocabaş ve Avukat Sena Demircan önderliğinde, iş hukuku alanındaki uzmanlığımızla yanınızdayız. Unutmayın, haklarınızı bilmek ve korumak en önemli hakkınızdır.

Anahtar Kelimeler

  • iş kazası
  • meslek hastalığı
  • iş hukuku
  • tazminat
  • işveren sorumluluğu
  • avukat
  • Antalya
  • Antalya avukat
  • Ayşenur Kocabaş
  • Sena Demircan



“`

AS Hukuk & Danışmanlık
AS Hukuk & Danışmanlık

AS Hukuk & Danışmanlık bürosu; Antalya Avukat, Muratpaşa Avukat, Antalya Ağır Ceza Avukatı, Antalya Boşanma Avukatı, Antalya Sözleşme Avukatı, Antalya Yabancı Avukatı, Antalya Mülteci Avukatı, Antalya İşçi Avukatı, Antalya Sigorta Avukatı, Antalya Tazminat Avukatı alanlarında hızlı ve etkin adaletin tecellisi amacıyla hizmet veren bir avukatlık ofisidir.

Makaleler: 210

Bir cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Themes by WordPress