“`html
Miras Hukukunda Muris Muvazaası Davaları
Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, miras hukuku alanında müvekkillerimizin sıklıkla karşılaştığı muris muvazaası davaları hakkında detaylı bilgi sunmaktan memnuniyet duyarız. Avukat Ayşenur Kocabaş ve Avukat Sena Demircan önderliğinde, bu karmaşık hukuki süreci anlamanıza yardımcı olmayı hedefliyoruz.
Muris Muvazaası Nedir?
Muris muvazaası, miras bırakanın (muris), yasal mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla, sağlığında yaptığı bazı işlemleri (genellikle tapu devirlerini) gizleyerek gerçekleştirmesidir. Bu tür işlemler genellikle, miras bırakanın aslında bağış yapmak istediği halde, tapuda satış ya da başka bir sözleşme gibi göstermesi şeklinde ortaya çıkar.
Muvazaa Kavramı
Muvazaa, genel olarak bir sözleşmede tarafların gerçek iradelerini gizleyerek, dış dünyaya karşı farklı bir işlem yapmış gibi görünmeleridir. Borçlar Kanunu’nun 19. maddesi muvazaayı düzenler. Muris muvazaası ise bu genel muvazaa kavramının miras hukukuna özgü bir görünümüdür. Muris, malını aslında bağışlamak isterken, tapuda satış olarak göstererek mirasçılarından mal kaçırma amacını gizler.
Muris Muvazaasının Temel Unsurları
Muris muvazaasının varlığı için şu üç temel unsurun bir arada bulunması gerekir:
- Tapuda Kayıtlı Taşınmaz: Muvazaaya konu olan malın tapuya kayıtlı bir taşınmaz olması gerekir.
- Satış Sözleşmesi: Miras bırakanın, taşınmazı tapuda satış sözleşmesi ile devretmiş olması gerekir.
- Mirasçılardan Mal Kaçırma Kastı: Miras bırakanın temel amacı, yasal mirasçılarından mal kaçırmak olmalıdır.
Muris Muvazaasında Muvazaa Belirtileri
Miras bırakanın sağlığında yaptığı işlemlerin muvazaalı olup olmadığını anlamak için bazı belirtilere dikkat edilir:
Muvazaaya İşaret Eden Genel Durumlar
- Yakın İlişkilere Temlikler: Murisin, yakınındaki kişilerle (bakıcılar, yeğenler, vs.) yaptığı temlikler.
- İkinci veya Son Eş Faktörü: İkinci evlilik sonrası, yeni eş lehine veya önceki eşten olan çocuklar lehine yapılan devirler.
- Yaşlılık ve Hastalık Dönemi Devirleri: Murisin, yaşlılık döneminde veya ölüme yakın zamanda yaptığı devirler.
- Cinsiyet Ayrımcılığı: Erkek çocuklara daha fazla mal aktarılması.
Yargıtay Kriterleri
Yargıtay, muvazaa davalarında aşağıdaki kriterleri dikkate almaktadır:
- Yöre ve Gelenekler: Toplumsal eğilimler, yörenin adetleri.
- Olayların Olağan Akışı: Murisin sözleşme yapmada makul bir nedeninin olup olmaması.
- Alım Gücü: Devir yapılan kişinin alım gücünün olup olmaması.
- Duygusal İlişkiler: Muris ile devir yapılan kişi arasındaki ilişki (duygusal, minnet vb.).
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ve Muvazaa
Ölünceye kadar bakma sözleşmeleri, miras bırakanın kendisine bakacak kişiye malvarlığını devretmesini içerir. Ancak, bu sözleşmeler de muvazaalı olabilir. Yargıtay, bu tür sözleşmelerin muvazaalı olup olmadığını değerlendirirken aşağıdaki unsurlara dikkat eder:
- Sözleşme Tarihindeki Murisin Durumu: Murisin yaşı, sağlık durumu.
- Mal Varlığının Miktarı: Devredilen malın, murisin tüm mal varlığına oranı.
- Bakım Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi: Bakım borcunun gerçekten yerine getirilip getirilmediği.
Muris Muvazaasında Gizli İşlem ve Geçerliliği
Muris muvazaasında gizli işlem genellikle bağış sözleşmesidir. Ancak, bu bağış sözleşmesi tapuda yapılmadığı için şekil şartına aykırıdır. Bu nedenle, gizli işlem de geçersiz sayılır ve tapu kaydı yolsuz tescil olarak kabul edilir.
Muris Muvazaasına Konu Olabilen İşlemler
- Satış Sözleşmesi Yoluyla Muvazaa: En sık karşılaşılan durum.
- Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Yoluyla Muvazaa: Bakım borcunun aslında yerine getirilmemesi.
- Ara Malik Aracılığıyla Yapılan Devirler: Malın önce bir üçüncü kişiye devredilip, sonra asıl alıcıya aktarılması.
- Mahkeme Kararıyla Tapuya Tescil: Satış vaadi ile devir.
- Miras Sözleşmesi Yoluyla Muvazaa: Mirastan feragat sözleşmesi ile devirler.
Muris Muvazaasına Konu Olamayan İşlemler
- Borç Senedi Düzenleme: Sahte borç senetleri ile mal kaçırma.
- Açık Bağış: Tapuda bağış olarak yapılan devirler.
- Uzun Süreli Kira Sözleşmeleri: Kira parası alınmadan yapılan sözleşmeler.
- Başkası Adına Mal Satın Alma: Parası muristen olup başkası adına tapuya kayıt.
- Taşınır Malların Devri: Tapuya kayıtlı olmayan malların devri.
- Şirket Hisselerinin Devri: Noterde yapılan hisse devirleri.
- İntifa Hakkı Tesisleri: Bedelsiz intifa hakkı kurulması.
- Vasiyetname ile Muvazaa: Tek taraflı irade beyanı olduğu için muvazaa olamaz.
Muris Muvazaası Davalarında Taraflar ve Yargılama Usulü
Davacı ve Davalılar
Muris muvazaası davası, miras bırakanın tüm mirasçıları tarafından açılabilir. Davalı taraf ise, taşınmazı devralan kişidir. Birden fazla el değiştirmişse kötü niyetli devralanlar da davalı olabilir.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Muris muvazaası davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
İspat Yükü
Mirasçılar, muvazaalı işlemin tarafı olmadıkları için, her türlü delille (tanık, belge vb.) muvazaayı ispat edebilirler.
Dava Süresi ve Zaman Aşımı
Muris muvazaası davalarında herhangi bir zaman aşımı süresi yoktur. Dava, miras bırakanın ölümünden sonra her zaman açılabilir. Ancak, kadastro tespiti özel durumlar olabilir.
Yargılama Giderleri
Dava açılırken, taşınmazın güncel değeri üzerinden nisbi harç ödenir.
Sıkça Sorulan Sorular
Anahtar Kelimeler
- Muris muvazaası
- Miras hukuku
- Tapu iptal ve tescil
- Muvazaa
- Mirasçılık
- Ölünceye kadar bakma sözleşmesi
- Tenkis
- Saklı pay
- Yargıtay kararları
Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, muris muvazaası davaları başta olmak üzere, miras hukuku alanındaki tüm sorunlarınızda yanınızdayız. Detaylı bilgi ve hukuki destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Avukat Ayşenur Kocabaş ve Avukat Sena Demircan, müvekkillerine özel çözümler sunarak hukuki süreçte en iyi sonuçları elde etmelerine yardımcı olmaktadır.
“`