Nafaka Davaları: Kapsamlı Rehber
Değerli müvekkillerimiz, bu makalede, nafaka davalarıyla ilgili merak ettiğiniz tüm konuları, Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, avukatlarımız Avukat Ayşenur Kocabaş ve Avukat Sena Demircan‘ın deneyimleriyle, size aktarmaya çalışacağız. Nafaka davalarının usulünden, farklı nafaka türlerine, dikkat edilmesi gereken önemli noktalara kadar birçok konuda size rehberlik etmeyi hedefliyoruz. Amacımız, karmaşık hukuki süreçleri sizin için anlaşılır kılmak ve haklarınızı korumanıza yardımcı olmaktır.
Nafaka Davalarında Usul Hükümleri
Nafaka davaları, hukuki süreçler açısından iki ana kategoriye ayrılır:
- Boşanma veya Nesep Davasıyla Birlikte Açılan Nafaka Talepleri: Bu tür davalar yazılı yargılama usulüne tabidir.
- Tek Başına Açılan Nafaka Davaları: Bu davalar ise basit yargılama usulüne göre yürütülür.
Basit Yargılama Usulü
Tek başına açılan nafaka davaları, basit yargılama usulüne tabidir. Bu usul, davaların daha hızlı sonuçlandırılmasını amaçlar. İşte basit yargılama usulüne dair bazı önemli noktalar:
- Dava, dava dilekçesi ve cevap dilekçesi ile başlar.
- Dava dilekçesinde davacı, tüm delil, iddia ve vakalarını sunmalıdır.
- Cevap dilekçesinde davalı da, savunmalarını ve delillerini sunmalıdır.
- Dilekçelerin sunulmasından sonra, mahkeme duruşma günü verir.
- Mümkünse dosya üzerinden karar verilebilir.
- Duruşmaların arası bir ayı geçmemelidir.
- Dosya, sadece bir kez işlemden kaldırılıp yenilenebilir.
- Nafaka davaları, adli tatilde görülebilir.
- Adli tatilde sürelerin işlemesine dikkat edilmelidir. Cevap, istinaf ve temyiz süreleri kaçırılmamalıdır.
İddiayı Genişletme ve Değiştirme Yasağı
Dava dilekçesi ve cevap dilekçesiyle birlikte, iddia ve savunmaları genişletme yasağı başlar. Bu yasağın bazı istisnaları vardır:
- Islah Müessesesi: Islah yoluyla iddia ve savunmalar genişletilebilir veya değiştirilebilir.
- Karşı Tarafın Açık Muvafakatı: Karşı tarafın izniyle de değişiklik yapılabilir.
- Mazeretsiz Ön İnceleme Duruşmasına Katılmama: Taraflardan biri mazeretsiz olarak ön inceleme duruşmasına gelmezse, hazır bulunan taraf iddia ve savunmalarını genişletebilir.
Yetki Hususu
- Nafaka davaları, nafaka alacaklısının ikametgahında açılabilir.
- Boşanma davalarında ise, davacının ikametgahı veya tarafların son 6 aydır yaşadığı ortak ikametgahında dava açılabilir.
- Yetki itirazı, yetkili mahkemenin açıkça belirtilmesiyle yapılabilir.
- Basit yargılama usulüne tabi davalarda yetki itirazı, dava esasına girilmeden önce ön inceleme duruşmasında yapılmalıdır.
Vaka Beyanı ve Islah
- Dilekçelerde, hangi vakaya dayanıldığı açıkça belirtilmelidir.
- Vaka beyanı yapılmaması, davanın reddine yol açabilir.
- Islah ile vaka, talep sonucu ve dava konusu değiştirilebilir.
- Islah bir kez kullanılabilir.
Tanık Bildirimi
- Tanık listeleri verilirken, tanıkların adresleri tam ve açık olarak bildirilmelidir.
- Tanığın hangi konuda dinletileceği de belirtilmelidir.
- Mahkeme, yeterli bilgi edindiğinde, diğer tanıkları dinlemeyebilir.
Nafaka Davalarında Kesinlik Sınırı
2023 yılı için ilk derece mahkemelerinde 17.830 TL‘ye kadar verilen nafaka kararları kesindir. İstinaf mahkemelerinde ise bu sınır 238.730 TL‘dir.
Bu sınırların, hem davacı hem de davalı açısından kararın kesinlik sınırını etkilediği unutulmamalıdır.
Vekillikten Çekilme
- Vekillikten çekilme, UYAP üzerinden bir dilekçe ile yapılır.
- Çekilme dilekçesinin asile tebliğinden itibaren iki hafta daha vekillik görevi devam eder.
- Bu süre içinde, istinaf, temyiz veya cevap sürelerine dikkat edilmelidir.
Vekaletname ve Harçlar
- Boşanma davalarında, vekaletnamenin özel yetki içermesi ve fotoğraf bulunması gereklidir.
- Nafaka davalarında dava değerini tam ve eksiksiz olarak belirtmek harç konusunda önemlidir.
- Harç eksikliği, dosyaların iade edilmesine sebep olabilir.
İstinaf Süreci
- İstinaf süresi, gerekçeli kararın tebliği ile başlar.
- İstinaf dilekçesinde, gerekçeler detaylı olarak belirtilmelidir.
- Aksi takdirde istinaf talebi usulden reddedilebilir.
Boşanma Davaları ve Ziynet/Mal Rejimi Davaları
Ziynet ve mal rejimi davalarının, boşanma davasından ayrı açılması, yargılama sürecini hızlandıracaktır. Ayrı açılan davalar, daha hızlı sonuçlanma eğilimindedir.
Dilekçelerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Dilekçelerde sayfa numarası bulunmalıdır.
- Dilekçelerin başında ve sonunda tarih, sayfa numarası gibi bilgiler yer almalıdır.
- Netice talep kısmında, istenilenler açıkça belirtilmelidir.
Nafaka Türleri
Nafaka davaları, çeşitli ihtiyaçlara ve durumlara göre farklı türlere ayrılır:
- Bağımsız Tedbir Nafakası: Evlilik birliği devam ederken veya ayrı yaşama durumunda, eşlerin geçimini sağlamak için talep edilen nafakadır.
- Boşanma Davası İçindeki Geçici Tedbir Nafakası: Boşanma davası devam ederken, eşin ve çocukların geçimini sağlamak amacıyla verilen nafakadır.
- İştirak Nafakası: Boşanma sonrası, çocukların bakım ve eğitim giderleri için ödenen nafakadır.
- Yoksulluk Nafakası: Boşanma sonucu yoksulluğa düşen eşe ödenen nafakadır.
- Yardım Nafakası: Reşit olan ve öğrenimi devam eden çocukların, anne veya babalarından talep ettiği nafakadır.
- Nesep Davasıyla Birlikte Açılan Tedbir/İştirak Nafakası: Babalık davası sırasında talep edilen nafakadır.
Bağımsız Tedbir Nafakası
Eşlerin ayrı yaşama durumunda, ekonomik olarak zor durumda olan eşin talebi üzerine verilen nafakadır.
- Kusur genellikle dikkate alınmaz, ancak evlilik dışı birliktelik durumunda tedbir nafakası verilmez.
- Nafaka miktarı, eşlerin yaşam standartlarına göre belirlenir.
- Nafaka, dava tarihinden itibaren geçerlidir ve faiz talep edilemez.
- Artış miktarı, yasal bir düzenleme olmaması sebebiyle karara bağlanamaz.
- Bu nafaka, boşanma davası içindeki tedbir nafakası ile karıştırılmamalıdır.
Boşanma Davası İçindeki Geçici Tedbir Nafakası
Boşanma davası süresince, eşin ve çocukların geçimini sağlamak amacıyla verilen nafakadır.
- Kusur durumu dikkate alınmaz.
- Hakim, talep olmasa bile, tarafların durumuna göre re’sen tedbir nafakasına hükmedebilir.
- Feragat edilen nafaka, daha sonra tekrar talep edilebilir.
- Çocuklar için tedbir nafakası, doğum tarihinden itibaren geçerli olabilir.
- Çocuk nafakası, ebeveynin ahlaki bir görevi olarak kabul edilir ve geri istenemez.
İştirak Nafakası
Boşanma sonrası, çocukların bakım ve eğitim giderlerini karşılamak amacıyla ödenen nafakadır.
- Yargıtay yerleşik içtihatlarına göre, ÜFE oranında artış yapılır.
- Anlaşmalı boşanmalarda, eğitim masraflarının açıkça belirtilmesi gereklidir.
- İştirak nafakası, çocuk 18 yaşına gelene kadar talep edilebilir.
- Yoksulluk nafakası alan eşten iştirak nafakası talep edilemez.
Yoksulluk Nafakası
Boşanma sonucu yoksulluğa düşen eşe ödenen nafakadır.
- Yoksulluk nafakası talep eden eşin kusurunun, diğer eşin kusurundan daha ağır olmaması gerekir.
- Yoksulluk nafakasının amacı, zorunlu ihtiyaçları karşılamaktır.
- Yabancı mahkeme kararları da, yoksulluk nafakasına esas olabilir.
- Asgari ücret seviyesinde geliri olan eş yoksulluk nafakası alabilir.
- Yoksulluk nafakası, talep edilmediği takdirde, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde talep edilebilir.
- Yoksulluk nafakası alan eşin evlenmesi veya fiilen evli gibi yaşaması durumunda kendiliğinden sona erer.
- Mahkeme, toplu yoksulluk nafakasına da karar verebilir.
Yardım Nafakası
Reşit olan ve öğrenimi devam eden çocukların, anne veya babalarından talep ettiği nafakadır.
- Yardım nafakası, alt soy, üst soy ve kardeşler arasında talep edilebilir.
- Öncelikle alt soya müracaat edilmelidir.
- Eğitimi devam eden çocuk için, koşullar kalkmadıkça devam eder.
Nesep Davasıyla Birlikte Açılan Tedbir/İştirak Nafakası
Babalık davalarında talep edilen nafakadır. Babalığın tespitiyle birlikte çocuk lehine nafaka talep edilebilir.
- Babalık davası sürecinde, baba adayının belirli davranışları varsa tedbir nafakasına hükmedilebilir.
- Babalık reddedilirse, ödenen nafaka geri istenebilir.
- Babalık hükmü doğum anına kadar geriye yürür.
Değerli müvekkillerimiz, bu makalede nafaka davalarına dair en önemli bilgileri sizlere sunmaya çalıştık. Unutmayın, her hukuki süreçte olduğu gibi, nafaka davalarında da bir avukattan profesyonel destek almak, haklarınızı en iyi şekilde korumanızı sağlar. Antalya AS Hukuk & Danışmanlık Bürosu olarak, her zaman yanınızdayız.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Anahtar Kelimeler
- Nafaka Davaları
- Tedbir Nafakası
- İştirak Nafakası
- Yoksulluk Nafakası
- Yardım Nafakası
- Boşanma Davası
- Aile Hukuku
- Basit Yargılama Usulü
- Dava Dilekçesi
- Cevap Dilekçesi
- Avukat Antalya
- Antalya Hukuk Bürosu
- Ayşenur Kocabaş
- Sena Demircan